Janusz Krupiński

 

Co zbierać i tworzyć – pisząc pracę

 

 

1. Tematy oraz ich warianty.

 

Formułuj potencjalne, nawet zmyślone tematy. Nie poprzestawaj na ich pierwszym sformułowaniu, przeciwnie, rozważ możliwe warianty – nie tylko ze względów stylistycznych (w poszukiwaniu lepiej brzmiących form), ale także merytorycznych: przenosząc akcenty, zmieniając położenie centralnego pola uwagi itp.

 

Dobór tematu to podstawowy krok. Oryginalność i trafność sformułowanego tematu decydują o twórczym charakterze pracy. Nie oznacza to jednak, że ostateczny temat, w jego ostatecznym brzmieniu autor zna przystępując do pracy, rozpoczynając ją, od początku. W miarę dokonywanych odkryć, uświadamiając sobie ich znaczenie autor dochodzi do  przekonania czym się zajmuje w sposób istotny, gdzie leży punkt ciężkości jego roboty, co wnosi... Czasem nie dochodzi... a wielkość jego dzieła okryją dopiero interpretatorzy.

 

Temat mówi o podejmowanym problemie, pytaniu, precyzuje przedmiot – zakres poszukiwań. Nie należy mylić tematu z tytułem, zwłaszcza z tytułem w znaczeniu jaki zwykło się nadawać pracom artystycznym. Ten ostatni może służyć za etykietkę, imię (w skrajnym wypadku może to być zmyślony, nie znaczący ciąg liter), może elektryzować, zadziwiać, obrażać… Obiecywać... Miewa więc czasem znaczenie „marketingowe”.

 

 

2. Słowa / pojęcia

Odnotowuj kluczowe pojęcia, „święte słowa”, przy pomocy których określasz pole swoich zainteresowań.

Wypisuj ich synonimy oraz antonimy. Dzięki temu nie tylko lepiej zrozumiesz wskazane pojęcia, ale może tam znajdziesz naprawdę kluczowe pojęcie, „święte słowo” (nawet wśród antonimów).

Przejdź od intuicyjnego rozumienia do prób bliższego określenia tych pojęć – a przez to tego, do czego one się odnoszą i próbują pojąć. Sięgnij nie tylko po definicje proponowane przez innych, ale także do teorii odpowiednich spraw (teorii rzeczy wyróżnionych przez te pojęcia).

 

3. Zdania: (hipo)tezy dotyczące 1. ‒ 2., a odpowiednio do ich treści dotyczące 4 lub 5.

 

4. Przykłady obiektów – rzeczy, zjawisk, zdarzeń, procesów ‒ odpowiadających pojęciom (2.), obiektów, do których odnoszą się tezy (3).

 

5. Obrazy wiążące się z 1. ‒ 4.  Obrazy – w najszerszym znaczeniu tego słowa. Praktycznie: obrazy obrazów: fotografie dzieł malarskich (malowideł), rzeźb, budowli, przedmiotów codziennego użytku, sytuacji życiowych, rzeczywistości. Reprodukcje. Rysunki. Filmy. Schematy. Symbole.

Obrazom powinny towarzyszyć opisy o charakterze czysto inwentaryzatorskim oraz opisy wskazujące te aspekty obrazów lub obiektów przez nie ukazywanych, które są istotne ze względu na 1. ‒ 3.